Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Belçika’nın başkenti Brüksel’de Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda ortak basın toplantısı düzenledi. Von der Leyen ve Kallas, Rusya’ya karşı hazırlanan ve AB ülkeleri tarafından bu hafta tartışılmaya başlanacak 18’inci yaptırım paketi teklifini duyurdu.
Von der Leyen, Ukrayna’da barış istediklerini fakat haftalardır süren diplomatik çabalara rağmen Rusya’nın Ukrayna’ya ölüm ve yıkım getirmeye devam ettiğini söyledi. Bu nedenle Rusya üzerindeki baskıyı artırmak istediklerini ifade eden Von der Leyen, “Yaptırımlar, Rus ekonomisini derinden etkilemiştir. Rusya Merkez Bankası’nın 210 milyar euroluk rezervi dondurulmuş durumda. Rusya’nın petrol ve doğal gaz gelirleri, savaş öncesine kıyasla yüzde 80 oranında düştü. Bütçe açığı fırlamış durumda. Faiz oranları son derece yüksek ve enflasyon yüzde 10’un üzerinde artışta” dedi.
Savaşın sona ermesi ve Rusya’nın barışın tesisi amacıyla ciddi bir şekilde müzakere masasına oturması gerektiğini vurgulayan Von der Leyen, “18’inci yaptırım paketini bu doğrultuda teklif ediyoruz. Bu sert yaptırımların temel hedefleri, Rus enerji sektörü ve Rus bankacılık sektörü. İhracat yasakları ve kontrolleri genişletiyor, ayrıca yaptırımların delinmesine yönelik önlemleri güçlendiriyoruz” dedi.
“PETROL FİYAT TAVANINI 60 DOLARDAN 45 DOLARA DÜŞÜRMEYİ ÖNERİYORUZ”
Öncelikle enerji alanındaki tedbirlere değinen Von der Leyen, “İlk kez Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hatlarıyla ilgili işlemlere yönelik bir yasak öneriyoruz. Bu hiçbir AB operatörünün boru hatlarıyla ilgili doğrudan veya dolaylı işlem yapamayacağı anlamına geliyor. Geçmişe dönüş yok. Ayrıca, petrol fiyat tavanını 60 dolardan 45 dolara düşürmeyi öneriyoruz. 2023’te bu sınır yürürlüğe girdikten sonra petrol fiyatları düştü ve fiyatlar, mevcut sınıra oldukça yakın seyrediyor. Tavanı düşürerek piyasa şartlarına uyum sağlıyor ve etkinliğini koruyoruz. Petrol ihracatı, halen Rusya’nın devlet gelirlerinin üçte birini oluşturuyor. Bu gelir kaynağını kesmemiz gerekiyor” dedi.
Von der Leyen, yaptırım paketinde ayrıca Rusya’nın petrol sevkiyatında kullandığı ve halihazırda kara listede bulunan 342 gemiye ek olarak Rusya’nın gölge filosunda yer alan 77 gemiyi daha listeye alacaklarını açıkladı.
“MEVCUT, SWIFT SİSTEMİ YASAĞININ 22 RUS BANKASINA DAHA UYGULANMASINI TEKLİF EDİYORUZ”
Yeni yaptırım paketiyle hedef alınan ikinci alanın ise Rusya’nın bankacılık sektörü olduğunu belirten Von der Leyen, “Mevcut, SWIFT sistemi yasağını tam kapsamlı bir işlem yasağına dönüştürmeyi öneriyoruz ve bu yasağın 22 Rus bankasına daha uygulanmasını teklif ediyoruz” dedi.
Von der Leyen, ayrıca işlem yasağının Rusya ile ticareti finanse eden üçüncü ülkelerdeki finansal aracılara kurumlara da genişletilmesini önerdiklerini söyledi. Von der Leyen, yeni yaptırım paketinin üçüncü ayağının ise 2,5 milyar eurodan fazla değere sahip olan yeni ihracat yasakları olduğunu söyledi. Von der Leyen, “Bu yasak, Rus ekonomisini kritik teknoloji ve sanayi ürünlerinden mahrum bırakacak. Hedef aldığımız ürünler arasında makine, metal, plastik ve kimyasallar var. Bunlar sanayide ham madde olarak kullanılıyor. Ayrıca, dron, füze ve diğer silah sistemlerinin imalatında kullanılan çift kullanımlı mal ve teknolojilerin ihracatını da kısıtlıyoruz” dedi.
Von der Leyen, yaptırım paketinin dördüncü ve son ayağının ise yaptırımların daha iyi uygulanmasını sağlamak amacıyla halihazırda olan işlem yasağının kapsamının genişletilmesi olduğunu söyledi. Von der Leyen, “Rusya’nın askeri ve sanayi kompleksine doğrudan veya dolaylı destek sağlayan 22 Rus ve yabancı şirketi listeye ekliyoruz” dedi.
“YAPTIRIMLAR İŞE YARIYOR”
Kallas ise yaptırım paketinin hem Ukrayna’ya destek hem de Rusya üzerindeki baskıyı artırma amacı taşıdığını söyledi. Yeni paketin Rusya’nın enerji gelirlerini, gölge filosunu, askeri sanayisini ve bankacılık sektörünü hedef aldığını vurgulayan Kallas, “Tüm bunları yapıyoruz çünkü yaptırımlar işe yarıyor. Her yaptırım, Rusya’nın savaşma kabiliyetini zayıflatıyor. Rusya, bizi bu savaşı sonsuza dek sürdürebileceğine inandırmak istiyor ama bu doğru değil. Rusya, 10 milyarlarca dolarlık petrol gelirini kaybetti, ekonomisi daralıyor ve gayrisafi yurt içi hasılası düşüşte” dedi.
Kallas, “Gölge filoya uygulanan yaptırımlar özellikle etkili oldu. 17’nci yaptırım paketinden sonra Karadeniz ve Baltık Denizi rotaları üzerinden yapılan Rus petrol ihracatı, yalnızca bir hafta içinde yüzde 30 oranında azaldı. Yalnızca mayıs ayında Rusya’nın varlık fonu, 42 milyar dolardan 36 milyar dolara düşerek 6 milyar dolar azaldı. Bu fonun gelecek yıl tükenme riski var” ifadelerini kullandı.