Milliyet.com.tr/ÖZEL İnternet üzerinden yayınlanan ilanlara yönelik yetki belgesi zorunluluğu getiren Ticaret Bakanlığı, fahiş fiyat artışına karşın yeni tedbirleri de almaya devam ediyor.
‘MAL SAHİPLERİNE YAPTIRIM GELDİ’
Buna göre taşınmaz ticareti hakkındaki yönetmelikte değişikliğe gidildi. Taşınmaz ilanlarının fiyatlarında fahiş artışlara giden emlak işletmelerine para cezası veriliyordu. Artık keyfi şekilde fiyat artıran, spekülatif artışlara neden olan mal sahiplerine de yaptırımlar gelecek.
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklama şöyle: “30 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe giren yönetmelik değişikliğiyle, internet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında taşınmaz sahiplerinin genel ekonomik verilerle uyumlu olmayan ve haklı bir gerekçeye dayanmayan fiyat artışı yapmaları yasaklanmış; ayrıca, emlak İşletmelerinin bu tür ilanlara aracılık edemeyecekleri açıkça düzenlenmiştir.
Yapılan bu düzenlemeyle artık sadece emlak işletmeleri değil, bu tür ilanlara konu olan taşınmazların malikleri de idari yaptırımla karşı karşıya kalabilecektir.”
EMLAK İŞLETMELERİNE 100 MİLYON TL’NİN ÜZERİNDE CEZA!
Peki yeni sistem nasıl olacak? İlan fiyatlarında fahiş artışa giden mal sahipleri nasıl tespit edilecek? Fahiş artış yaptığı tespit edilenlere ne tür cezalar kesilecek? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “30 Mayıs itibarıyla yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği Resmi Gazete’de yayımlandı. Taşınmaz sahipleri de gayrimenkul ilanlarında fiyat artışı yaptığından onlara da böyle bir yaptırım kararı gelmiş oldu.
Emlak işletmelerinde bu zaten uygulanıyordu. Bakanlığın yaptığı açıklamada ocak ayı itibarıyla yaklaşık binin üzerinde emlak işletmesine 100 milyon TL’nin üzerinde fahiş fiyat cezası kesildiği bildirilmişti.
Burada önemli bir nokta atlanıyordu. Bu artışı emlak işletmeleri kendi başlarına yapmıyorlardı. Mal sahiplerinin talebi doğrultusunda bir fiyat artışı vardı. Yönetmelikte mal sahiplerinin de sorumluluğunun olduğu, mal sahipleri için de cezaların bağlayıcı olacağı belirtilmiş oldu.
‘BİRDEN FAZLA PARAMETREYE BAKILARAK YAPILIYOR’
Fahiş fiyat artışı kapsamında dediğimizde ilan fiyatlarıyla alakalı incelemeler birden fazla parametreye bakılarak yapılıyor. Döviz kurundaki artış, altın, enflasyondaki değişim gibi çok sayıda parametre Bakanlık tarafından inceleniyor.
Enflasyondan fazla olamayacak denebilir miydi? Ya da konut fiyat endeksindeki artıştan fazla olamayacak denebilir miydi? Bu yapılan düzenlemede düzensiz kaldı diyebiliriz. Son 1 yılda altın fiyatları yüzde 100’ün üzerinde arttı. Bazen gayrimenkulünü altın bozdurup alan kişi gayrimenkulü tekrar satmayı düşündüğünde bu parametreyi baz alabiliyor.
Piyasada şöyle bir gerçek var. Mal sahiplerinin bir kısmı fiyatları biz TL olarak ilan girsek de dolar ya da euro gibi dövize endeksli parametrelerde de isteyebiliyor. İster istemez döviz arttıkça fiyatları bazen güncellememiz gerekiyor. Fahiş fiyatın ne olduğu çok net belli değil. Sektör temsilcileri olarak görüşümüz bunun belli bir parametreye bağlı olmasıdır.
FAHİŞ FİYATA NE KADAR CEZA KESİLİYOR?
Fahiş fiyatlarda kesilen cezalar net değil. Emlak işletmelerine kesilen cezalar 150 bin TL. Burada ocaktan önce yani 2024’te bu oran 100 bin TL’ydi. Mal sahiplerine kesilecek tutar net olarak belli değil. Herhalde biz orada da benzer bir tutarda ceza olur diye tahmin ediyoruz. Tahmini olarak bakacak olursak kon 1 yılda ilan fiyatlarında yüzde 70-80’in üzerinde artıran taşınmazlarda bu tür cezalar kesildi.
YENİ DÜZENLEME FİYATLARA HEMEN ETKİ ETTİ Mİ?
Piyasada bunlar karşılık buldu mu? Yapılan düzenlemelerin fahiş fiyat ve sahte ilanlara karşı bir etkisi olabiliyor. Daha çok y eni bir düzenleme. 30 Mayıs’tan bugüne fiyatların çok değiştiği, mal sahiplerinin fiyat girmekten imtina ettiği bir durumu söyleyemiyoruz. Bizim beklentimiz Elektronik İlan Doğrulama Sistemi’nin (EİDS) satılık konutlarda da bir an önce devreye alınmasıdır.
‘MAL SAHİPLERİ GERÇEK OLMAYAN FİYATLARI İLANA YAZABİLİYOR’
Mal sahipleri zaten gayrimenkulde bazen gerçek olmayan fiyatları da piyasaya yazabiliyorlar. ‘Ben mal sahibinden bulayım, daha uyguna bulayım’ şeklinde düşünceler de olabiliyor. Birçok emlak işletmesi gerçekten satılabilir değerin çok üstünde bedel isteyen mal sahiplerinin gayrimenkullerini portföylerini almıyorlar. Piyasada diyelim ki o gayrimenkulün satılabilir fiyatı 5 milyon iken 6 milyon TL isteyenler var. Bu ilanı ilk kez girecekse ve 6 milyon TL olarak girdiyse bunun bir yaptırımı yok. Manipülatif fiyat artışına neden olan şey bu. Daha başlangıçta fiyatı girilirken, o bölgede belirlenmiş bir fiyat aralığında olmasıyla ilgili bazı tahmini sistemler geliştirilmelidir. Bunlar yurt dışında var. Dubai’de uygulanıyor. Avrupa’nın bazı ülkelerinde, ABD’de örnekleri var. “
